Kış mevsimi insanlar üzerinde çok farklı etkilere sahiptir. Uzun süren gri havalar, soğukların bazı psikolojik etkileri insanlar üzerinde gözlemlenebilmektedir. Hava sıcaklıklarının düşmeye başlaması ile birlikte sadece gribal enfeksiyonlarla değil, ruh sağlığında da mevsimsel duygu durum bozukluklarıyla karşılaşılabilir. Kış mevsimi ile birlikte duygularda, davranışlarda ve düşüncelerde birtakım değişikliklerin meydana gelmesi ‘‘kış hüznü’’ olarak adlandırılmaktadır.
Peki mevsimsel olarak görülen kış depresyonu neden olur?
İnsanlar doğanın birer parçası olarak doğadaki olaylardan, mevsim geçişlerinden etkilenen varlıklardır. Nasıl ki doğa mevsimden mevsime değişiyor ise bizim ruh halimiz de bu döngülere bazı tepkiler vermektedir. Kış aylarında bireylerin güneşe daha az temas etmesi ve gündüzlerin kısalmasıyla birlikte insanlar için bazı sebeplerdir. Güneş ışığı azaldığında vücudumuzda melatonin dediğimiz hormon artışa geçmektedir. Melatonin normalde uyku düzenini sağlayan bir hormon olarak bilinse de normalden fazla salgılanması durumunda yorgun ve bitkin hissedebiliriz. Bu zamanlarda yaz aylarında güneş ışığından alınan mutluluk hormonu olarak bilinen serotonin seviyesi de düşmektedir. Kısacası beyin kimyasallarındaki değişiklikler, gün ışığının azalmasıyla bağlantılı biyolojik saat düzensizlikleri, D vitamini eksikliği gibi çeşitli faktörler kış depresyonuna neden olabilmektedir. Kış aylarında havaların soğumasıyla birlikte bireylerde hareketsizlik ve sosyalleşmenin azalması, kış depresyonunu tetiklemektedir.
Mevsimsel Duygu Durum Bozukluğu (SAD) Belirtileri Nelerdir?
Her insanda farklı şekillerde kendini gösteren belirtiler olmakla birlikte genellikle sonbahar başladığında mevsimlerdeki değişikliğin tetiklediği bir tür depresyon. Kendisini daha düşük duygu durum halleriyle belli eden kış depresyonu; genetik yapıya, coğrafyaya, cinsiyete veya yaşam biçimine bağlı olarak ortaya çıkabilir.
En yaygın belirtiler şunlardır:
Neredeyse her gün, gün boyu süren depresif hissetme hali,
Aşırı yorgunluk,
Konsantrasyon güçlüğü,
Motivasyon kaybı ve ilgi alanlarına karşı isteksizlik,
Uyku problemleri veya uyuma isteğinde artış,
Aşırı karbonhidrat ve şeker tüketme isteği,
Sosyal ortamlardan çekilme gibi durumlar bazı belirtiler olarak kendini göstermektedir.
İnsani olarak zaman zaman ruh hallerindeki düşüşler olağan olsa da kışın bu durumun süreğenleşmesi, kış depresyona işaret edebilmektedir.
Kış Hüznü İle Nasıl Başa Çıkılır?
1.Fiziksel Aktiviteyi Arttırmak
Kış aylarında serotonin hormonun doğal bir şekilde artmasını sağlamak için kişinin egzersizlere, doğa yürüyüşlerine yönelmesi kendi enerjisini dengelemesine yardımcı olacaktır.
2. Düzenli Beslenmeye Dikkat Etmek
Kışın karbonhidrat ve şeker tüketme isteği artabilir ancak bu yiyeceklerin tüketilmesi geçici bir rahatlık sağlıyor olsa da uzun vadede kendinizi depresif hissetmenize neden olabilmektedir. Bu nedenle kışın sebze, meyve içeren sağlıklı besinleri hayatınıza katmak ruh halinizi dengelemenize yardımcı olabilir.
3. Sosyal İlişkiler İçerinde Kalmak
Kış aylarında yalnızlık hissi artabilir. Bu nedenle sevdiklerinizle ortak alanlar paylaşmak, onlarla iletişim halinde kalarak duygularınızı paylaşmak size dışsal bir kaynak olacaktır.
4. D Vitamini Alımını Arttırın
Kış mevsiminde gün ışığının azalması ile vücudun D vitamini azalır. Bu nedenle doktorunuza danışarak D vitamini takviyesi alabilir veya D vitamini açısından zengin besinler tüketmeye özen gösterebilirsiniz.
5. Düzenli Uyku Alışkanlıkları Geliştirmek
Kış aylarında melatonin üretimi arttığı için uyku düzeni bozulmaktadır. Kaliteli uyku için biraz daha uyku öncesi rutinlere ağırlık vermek işlevsel olabilmektedir.
6. Kendi Yapılacaklar Listenizi Oluşturmak
Kış mevsimi ile azalan hareketli olma haline hayatın akışında sorumluluklarınızı sürdürmek için siz bir gününüzü planlayabilirsiniz. Bu sorumluluklarla birlikte hobilerinize vakit ayırmayı, egzersizleri de dahil edebilirsiniz.
Kış depresyonunda süreci anlamak ve kendinize temas edebilmek için bir uzmandan destek alarak bu süreçle nasıl baş edebileceğinizi deneyimleyebilirsiniz.
Comments